Luật Kiểm toán độc lập năm 2011 quy định kiểm toán bắt buộc là kiểm toán đối với báo cáo tài chính hằng năm, báo cáo quyết toán và các thông tin tài chính khác nhằm góp phần công khai, minh bạch đồng thời phát hiện và ngăn chặn vi phạm pháp luật.

Nhà nước khuyến khích các doanh nghiệp, tổ chức thực hiện hoạt động kiểm toán trước khi nộp cho cơ quan nhà nước. Tuy nhiên, đối với một số doanh nghiệp có tính chất đặc thù, Nhà nước yêu cầu các doanh nghiệp, tổ chức này bắt buộc phải kiểm toán khi nộp báo cáo tài chính và khi công khai báo cáo tài chính phải có báo cáo kiểm toán đính kèm.

Chính phủ ban hành Nghị định 17/2012/NĐ-CP hướng dẫn về Luật Kiểm toán độc lập có quy định về những doanh nghiệp, tổ chức mà pháp luật quy định báo cáo tài chính hàng năm phải được doanh nghiệp kiểm toán, chi nhánh doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài tại Việt Nam kiểm toán, bao gồm:

• “Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài;
• Tổ chức tín dụng được thành lập và hoạt động theo Luật các tổ chức tín dụng, bao gồm cả chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam;
• Tổ chức tài chính, doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp tái bảo hiểm, doanh nghiệp môi giới bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài.
• Công ty đại chúng, tổ chức phát hành và tổ chức kinh doanh chứng khoán.”

Ngoài ra, doanh nghiệp, tổ chức phải được doanh nghiệp kiểm toán, chi nhánh doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài tại Việt Nam kiểm toán, bao gồm:

• “ Doanh nghiệp nhà nước, trừ doanh nghiệp nhà nước hoạt động trong lĩnh vực thuộc bí mật nhà nước theo quy định của pháp luật phải được kiểm toán đối với báo cáo tài chính hàng năm;
• Doanh nghiệp, tổ chức thực hiện dự án quan trọng quốc gia, dự án nhóm A sử dụng vốn nhà nước, trừ các dự án trong lĩnh vực thuộc bí mật nhà nước theo quy định của pháp luật phải được kiểm toán đối với báo cáo quyết toán dự án hoàn thành;
• Doanh nghiệp, tổ chức mà các tập đoàn, tổng công ty nhà nước nắm giữ từ 20% quyền biểu quyết trở lên tại thời điểm cuối năm tài chính phải được kiểm toán đối với báo cáo tài chính hàng năm;
• Doanh nghiệp mà các tổ chức niêm yết, tổ chức phát hành và tổ chức kinh doanh chứng khoán nắm giữ từ 20% quyền biểu quyết trở lên tại thời điểm cuối năm tài chính phải được kiểm toán đối với báo cáo tài chính hàng năm;
• Doanh nghiệp kiểm toán, chi nhánh doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài tại Việt Nam phải được kiểm toán đối với báo cáo tài chính hàng năm.”

Bộ Tài chính cũng đề nghị các cơ quan, đơn vị chức năng không chấp nhận báo cáo tài chính mà không đính kèm báo cáo kiểm toán của các doanh nghiệp, tổ chức.Theo quy định pháp luật thì hành vi nộp báo cáo tài chính cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền không đính kèm báo cáo kiểm toán đối với các trường hợp mà pháp luật quy định phải kiểm toán sẽ bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng.

Công Ty Luật PLF