4 loại thỏa thuận hạn chế cạnh tranh bị cấm tại Việt Nam

Thỏa thuận hạn chế cạnh tranh của doanh nghiệp gây nhiều thiệt hại cho đối thủ trên thị trường. Vì vậy, Nhà nước Việt Nam đã ban hành Luật Cạnh tranh, Nghị định 35/2020/NĐ-CP hướng dẫn Luật Cạnh tranh và Nghị định 75/2019/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực cạnh tranh.

1. Định nghĩa

Theo Luật Cạnh tranh 2018, thỏa thuận hạn chế cạnh tranh được định nghĩa là hành vi thỏa thuận giữa các bên dưới mọi hình thức gây tác động hoặc có khả năng gây tác động hạn chế cạnh tranh.

2. Các thỏa thuận hạn chế cạnh tranh bị cấm

2.1 Thỏa thuận hạn chế cạnh tranh bị cấm được quy định tại Luật Cạnh tranh 2018 

• Thỏa thuận hạn chế cạnh tranh sau giữa các doanh nghiệp trên cùng thị trường liên quan

  • Thỏa thuận ấn định giá hàng hóa, dịch vụ một cách trực tiếp hoặc gián tiếp;
  • Thỏa thuận phân chia khách hàng, phân chia thị trường tiêu thụ, nguồn cung cấp hàng hóa, cung ứng dịch vụ;
  • Thỏa thuận hạn chế hoặc kiểm soát số lượng, khối lượng sản xuất, mua, bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ.

• Thỏa thuận hạn chế cạnh tranh sau giữa các doanh nghiệp

  • Thỏa thuận để một hoặc các bên tham gia thỏa thuận thắng thầu khi tham gia đấu thầu trong việc cung cấp hàng hóa, cung ứng dịch vụ;
  • Thỏa thuận ngăn cản, kìm hãm, không cho doanh nghiệp khác tham gia thị trường hoặc phát triển kinh doanh;
  • Thỏa thuận loại bỏ khỏi thị trường những doanh nghiệp không phải là các bên tham gia thỏa thuận.

• Thỏa thuận hạn chế cạnh tranh giữa các doanh nghiệp trên cùng thị trường liên quan khi thỏa thuận đó gây tác động hoặc có khả năng gây tác động hạn chế cạnh tranh một cách đáng kể trên thị trường

  • Thỏa thuận hạn chế phát triển kỹ thuật, công nghệ, hạn chế đầu tư;
  • Thỏa thuận áp đặt hoặc ấn định điều kiện ký kết hợp đồng mua, bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ cho doanh nghiệp khác hoặc thỏa thuận buộc doanh nghiệp khác chấp nhận các nghĩa vụ không liên quan trực tiếp đến đối tượng của hợp đồng;
  • Thỏa thuận không giao dịch với các bên không tham gia thỏa thuận;
  • Thỏa thuận hạn chế thị trường tiêu thụ sản phẩm, nguồn cung cấp hàng hóa, cung ứng dịch vụ của các bên không tham gia thỏa thuận;
  • Thỏa thuận khác gây tác động hoặc có khả năng gây tác động hạn chế cạnh tranh.

• Thỏa thuận hạn chế cạnh tranh giữa các doanh nghiệp kinh doanh ở các công đoạn khác nhau trong cùng một chuỗi sản xuất, phân phối, cung ứng đối với một loại hàng hóa, dịch vụ nhất định, khi thỏa thuận đó gây tác động hoặc có khả năng gây tác động hạn chế cạnh tranh một cách đáng kể trên thị trường

  • Thỏa thuận ấn định giá hàng hóa, dịch vụ một cách trực tiếp hoặc gián tiếp;
  • Thỏa thuận phân chia khách hàng, phân chia thị trường tiêu thụ, nguồn cung cấp hàng hóa, cung ứng dịch vụ;
  • Thỏa thuận hạn chế hoặc kiểm soát số lượng, khối lượng sản xuất, mua, bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ;
  • Thỏa thuận hạn chế phát triển kỹ thuật, công nghệ, hạn chế đầu tư;
  • Thỏa thuận áp đặt hoặc ấn định điều kiện ký kết hợp đồng mua, bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ cho doanh nghiệp khác hoặc thỏa thuận buộc doanh nghiệp khác chấp nhận các nghĩa vụ không liên quan trực tiếp đến đối tượng của hợp đồng;
  • Thỏa thuận không giao dịch với các bên không tham gia thỏa thuận;
  • Thỏa thuận hạn chế thị trường tiêu thụ sản phẩm, nguồn cung cấp hàng hóa, cung ứng dịch vụ của các bên không tham gia thỏa thuận;
  • Thỏa thuận khác gây tác động hoặc có khả năng gây tác động hạn chế cạnh tranh.

2.2 Những trường hợp được miễn trừ có thời hạn đối với thỏa thuận hạn chế cạnh tranh bị cấm

 Những trường hợp đó được áp dụng nếu có lợi cho người tiêu dùng và đáp ứng một trong các điều kiện sau đây:

• Tác động thúc đẩy tiến bộ kỹ thuật, công nghệ, nâng cao chất lượng hàng hóa, dịch vụ;
• Tăng cường sức cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam trên thị trường quốc tế;
• Thúc đẩy việc áp dụng thống nhất tiêu chuẩn chất lượng, định mức kỹ thuật của chủng loại sản phẩm;
• Thống nhất các điều kiện thực hiện hợp đồng, giao hàng, thanh toán nhưng không liên quan đến giá và các yếu tố của giá.

3. Các hình thức xử lý hành vi vi phạm quy định về thỏa thuận hạn chế cạnh tranh

Trên cơ sở xem xét các yếu tố như mức độ gây hạn chế cạnh tranh do hành vi vi phạm gây ra, mức độ thiệt hại do hành vi vi phạm gây ra, khả năng gây hạn chế cạnh tranh của các đối tượng vi phạm, thời gian thực hiện hành vi vi phạm, khoản lợi nhuận thu được từ việc thực hiện hành vi vi phạm và các tình tiết giảm nhẹ, tình tiết tăng nặng (Nghị định 75/2019/NĐ-CP), các doanh nghiệp vi phạm quy định về thỏa thuận hạn chế cạnh tranh có thể phải chịu các hình thức xử lý vi phạm sau:

• Phạt tiền với mức phạt tối đa 10% tổng doanh thu của doanh nghiệp có hành vi vi phạm trên thị trường liên quan trong năm tài chính liền kề trước năm thực hiện hành vi vi phạm, nhưng thấp hơn mức phạt tiền thấp nhất đối với tổ chức, cá nhân thực hiện hành vi vi phạm được quy định trong Bộ luật Hình sự.
• Phạt bổ sung: Tịch thu khoản lợi nhuận thu được từ việc thực hiện hành vi vi phạm.
• Các biện pháp khắc phục hậu quả như buộc loại bỏ những điều khoản vi phạm pháp luật ra khỏi hợp đồng hoặc giao dịch kinh doanh.

Do đó, cần lưu ý rằng việc thực hiện các hoạt động liên quan đến thỏa thuận hạn chế cạnh tranh không được xem nhẹ và phải tuân theo các quy định pháp lý cụ thể. Điều này đảm bảo rằng chúng không bị lạm dụng để hạn chế quyền tự do cạnh tranh hoặc làm hại cho các bên yếu thế trong hợp đồng.

Tại công ty Luật PLF

Luật cạnh tranh Việt Nam bảo vệ Tuân Thủ Doanh Nghiệp bằng cách ngăn chặn các hành vi cạnh tranh không lành mạnh. Đội ngũ Luật Sư giàu kinh nghiệm của chúng tôi có thể hướng dẫn doanh nghiệp vượt qua những phức tạp của môi trường cạnh tranh tại Việt Nam, giúp bạn tránh những sai lầm tốn kém. Liên hệ công ty Luật PLF ngay hôm nay để được Tư Vấn Miễn Phí 30 Phút Ban Đầu.