Cách thức chuyển lợi nhuận ra nước ngoài là một trong những vấn đề quan tâm hàng đầu của nhà đầu tư nước ngoài khi đầu tư tại Việt Nam.
Với mục đích tạo môi trường đầu tư an toàn cho các nhà đầu tư nước ngoài cũng như nâng cao lợi thế cạnh tranh, pháp luật Việt Nam bảo đảm cho các nhà đầu tư nước ngoài được quyền được chuyển lợi nhuận hợp pháp ra nước ngoài sau khi đã thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ tài chính. Bài viết sau đây sẽ cung cấp cho nhà đầu tư nước ngoài một số lưu ý liên quan đến việc chuyển lợi nhuận hợp pháp từ hoạt động đầu tư ra nước ngoài.
1. Điều kiện để chuyển lợi nhuận ra nước ngoài
Ngoài việc đảm bảo thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính theo quy định pháp luật Việt Nam, nhà đầu tư còn phải đáp ứng các điều kiện để được phép thực hiện việc chuyển lợi nhuận ra nước ngoài. Tuy nhiên, cần lưu ý chủ thể có trách nhiệm thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ tài chính trong trường hợp này là doanh nghiệp nơi nhà đầu tư tham gia đầu tư vốn (không phải của nhà đầu tư):
- Hoàn thành nghĩa vụ tài chính đối với nhà nước Việt Nam, gồm cả việc thực hiện đầy đủ nghĩa vụ theo quy định của luật quản lý thuế đối với trường hợp kết thúc dự án đầu tư
- Đã nộp báo cáo tài chính được kiểm toán và tờ khai quyết toán thuế TNDN năm tài chính
- Không còn số lỗ lũy kế sau khi đã chuyển lỗ theo quy định.
- Hoàn tất việc thông báo với cơ quan thuế quản lý trực tiếp về chuyển lợi nhuận ra nước ngoài theo quy định trước khi thực hiện giao dịch chuyển lợi nhuận.
2. Nhà đầu tư nước ngoài không phải chịu nghĩa vụ tài chính đối với phần lợi nhuận được chuyển ra nước ngoài
Theo quy định của pháp luật Việt Nam, khi chuyển lợi nhuận ra nước ngoài, nhà đầu tư không có nghĩa vụ phải nộp thuế. Quy định này nhằm tránh việc đánh thuế hai lần, vì lợi nhuận mà nhà đầu tư được chuyển là phần lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp nơi nhà đầu tư tham gia đầu tư vốn. Theo đó, trách nhiệm nộp thuế trong trường hợp này thuộc về doanh nghiệp nơi nhà đầu tư tham gia đầu tư vốn.
3. Hình thức chuyển lợi nhuận ra nước ngoài
Pháp luật Việt Nam cho phép phần lợi nhuận được chuyển ra nước ngoài theo các hình thức sau:
- Bằng hiện vật: thực hiện quy đổi giá trị hiện vật theo quy định của pháp luật về xuất khẩu hàng hóa và quy định của pháp luật liên quan;
- Bằng tiền VND hoặc ngoại tệ: Phải tuân thủ pháp luật về quản lý ngoại hối.
Việc lựa chọn hình thức nào là do doanh nghiệp tự quyết định, nhưng phải được ghi nhận cụ thể trong Thông báo chuyển lợi nhuận ra nước ngoài – văn bản phải được nộp cho cơ quan thuế trước khi giao dịch chuyển lợi nhuận ra nước ngoài được phép tiến hành.
4. Thời điểm chuyển lợi nhuận ra nước ngoài
Nhà đầu tư nước ngoài có thể lựa chọn chuyển lợi nhuận từ hoạt động đầu tư trực tiếp ra nước ngoài theo một trong hai thời điểm sau:
- hàng năm; hoặc
- khi kết thúc hoạt động đầu tư tại Việt Nam.
Số lợi nhuận được chuyển ra nước ngoài là lợi nhuận ròng thu được từ hoạt động đầu tư trực tiếp.
Lợi nhuận được xác định dựa trên báo cáo tài chính đã được kiểm toán và tờ khai quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp của doanh nghiệp nơi có vốn đầu tư.
Lợi nhuận được chuyển ra nước ngoài hàng năm là:
| [Lợi nhuận nhà đầu tư nước ngoài được chia hoặc thu được của năm tài chính từ hoạt động đầu tư trực tiếp] | + | [Các khoản lợi nhuận khác như khoản lợi nhuận chưa chuyển hết từ các năm trước chuyển sang]] | – | [(Các khoản nhà đầu tư nước ngoài đã sử dụng hoặc cam kết sử dụng để tái đầu tư tại Việt Nam) + (Các khoản lợi nhuận nhà đầu tư nước ngoài đã sử dụng để trang trải các khoản chi của nhà đầu tư nước ngoài cho hoạt động sản xuất kinh doanh hoặc cho nhu cầu cá nhân của nhà đầu tư nước ngoài tại Việt Nam)] |
Lợi nhuận được chuyển ra nước ngoài khi kết thúc hoạt động đầu tư tại Việt Nam là:
| [Tổng số lợi nhuận nhà đầu tư nước ngoài thu được trong quá trình đầu tư trực tiếp tại Việt Nam] |
– |
[(các khoản lợi nhuận đã được sử dụng để tái đầu tư) + (các khoản lợi nhuận đã chuyển ra nước ngoài trong quá trình hoạt động của nhà đầu tư nước ngoài ở Việt Nam) + (các khoản đã sử dụng cho các chi tiêu khác của nhà đầu tư nước ngoài tại Việt Nam)] |
:5. Một số lưu ý khác cho nhà đầu tư cũng như doanh nghiệp
- Thủ tục Thông báo việc chuyển lợi nhuận ra nước ngoài
- Thời hạn: trước khi thực hiện chuyển lợi nhuận ra nước ngoài ít nhất 07 ngày làm việc
- Nơi nộp: cơ quan thuế trực tiếp quản lý doanh nghiệp
Lưu ý: trong thời gian xử lý hồ sơ, cán bộ thuế sẽ kiểm tra tính đầy đủ và hợp lý của hồ sơ và đối chiếu nợ thuế trên hệ thống quản lý của cơ quan thuế và có quyền yêu cầu doanh nghiệp giải trình (nếu chưa hoàn tất nghĩa vụ thuế)
- Việc thực hiện chuyển lợi nhuận ra nước ngoài thông qua tài khoản vốn đầu tư trực tiếp. Doanh nghiệp nên liên lạc với ngân hàng thương mại nơi doanh nghiệp mở tài khoản vốn đầu tư trực tiếp DICA để hỏi thêm thông tin cụ thể về hồ sơ, tài liệu cần cung cấp.
Để tiến hành việc chuyển lợi nhuận ra nước ngoài, doanh nghiệp nơi nhà đầu tư tham gia đầu tư vốn phải đáp ứng một số điều kiện về nghĩa vụ tài chính và thủ tục hành chính cần thực hiện. Ngoài ra, các vấn đề liên quan đến hình thức và thời điểm chuyển lợi nhuận ra nước ngoài cũng là một trong các điểm mà các bên liên quan cần lưu ý. Tác giả hy vọng bài viết trên phần nào đã cung cấp cho quý đọc giả cái nhìn khái quát về vấn đề chuyển lợi nhuận ra nước ngoài của nhà đầu tư nước ngoài.
