Các khoản thu nhập được miễn thuế khi tính thuế TNCN

Một cá nhân khi phát sinh thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân tại Việt Nam không phân biệt nơi trả thu nhập là người nộp thuế theo pháp luật Việt nam. Tuy nhiên, cá nhân cần lưu ý rằng một số thu nhập của cá nhân phát sinh tại Việt Nam sẽ được miễn thuế thu nhập cá nhân.

Bài viết này tập trung làm rõ các thu nhập được miễn thuế thu nhập cá nhân (“TNCN”) theo pháp luật Việt Nam và được PLF phân loại theo các nhóm dưới đây:

1. Nhóm thu nhập có liên quan đến bất động sản:

1.1 Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản (bao gồm cả nhà ở, công trình xây dựng hình thành trong tương lai theo quy định của pháp luật về kinh doanh bất động sản) giữa:

• Vợ với chồng;
• Cha đẻ, mẹ đẻ với con đẻ;
• Cha nuôi, mẹ nuôi với con nuôi;
• Cha chồng, mẹ chồng với con dâu;
• Cha vợ, mẹ vợ với con rể;
• Ông nội, bà nội với cháu nội;
• Ông ngoại, bà ngoại với cháu ngoại;
• Anh, chị em ruột với nhau.

Cần lưu ý rằng các quy định hiện hành không đặt ra các giới hạn về số lần chuyển nhượng và giá trị chuyển nhượng giữa các cá nhân nêu trên. Quy định này được hình thành dựa trên việc tôn trọng và duy trì mối quan hệ thân thiết trong gia đình theo văn hoá Việt Nam.

1.2 Thu nhập từ chuyển nhượng nhà ở, quyền sử dụng đất ở và tài sản gắn liền với đất ở của cá nhân (trừ chuyển nhượng nhà ở, công trình xây dựng hình thành trong tương lai) trong trường hợp người chuyển nhượng chỉ có duy nhất một nhà ở, quyền sử dụng đất ở tại Việt Nam.

Trong đó, điều kiện cá nhân “chỉ có duy nhất một nhà ở, quyền sử dụng đất ở tại Việt Nam” được xác định như sau:

• Tại thời điểm chuyển nhượng, cá nhân chỉ có quyền sở hữu, quyền sử dụng một nhà ở hoặc một thửa đất ở (bao gồm cả trường hợp có nhà ở hoặc công trình xây dựng gắn liền với thửa đất đó). Việc xác định quyền sở hữu, quyền sử dụng nhà ở, đất ở căn cứ vào giấy chứng nhận quyền sở hữu, quyền sử dụng nhà ở, đất ở. Cá nhân có nhà ở, đất ở chuyển nhượng có trách nhiệm kê khai và tự chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác của việc kê khai. Trường hợp cơ quan có thẩm quyền phát hiện kê khai sai thì không được miễn thuế và bị xử lý theo quy định của pháp luật; và
• Thời gian cá nhân có quyền sở hữu nhà ở, quyền sử dụng đất ở tính đến thời điểm chuyển nhượng tối thiểu là 183 ngày; và
• Nhà ở, quyền sử dụng đất ở được chuyển nhượng toàn bộ.

1.3 Thu nhập từ giá trị quyền sử dụng đất của cá nhân được Nhà nước giao đất không phải trả tiền hoặc được giảm tiền sử dụng đất theo quy định của pháp luật.

1.4 Thu nhập từ nhận thừa kế, quà tặng là bất động sản (bao gồm cả nhà ở, công trình xây dựng hình thành trong tương lai theo quy định của pháp luật về kinh doanh bất động sản) giữa:

• Vợ với chồng;
• Cha đẻ, mẹ đẻ với con đẻ;
• Cha nuôi, mẹ nuôi với con nuôi;
• Cha chồng, mẹ chồng với con dâu;
• Cha vợ, mẹ vợ với con rể;
• Ông nội, bà nội với cháu nội;
• Ông ngoại, bà ngoại với cháu ngoại;
• Anh, chị em ruột với nhau.

2. Nhóm thu nhập liên quan đến nông, lâm, ngư nghiệp

2.1 Thu nhập của hộ gia đình, cá nhân trực tiếp tham gia vào hoạt động:

• Sản xuất nông nghiệp;
• Sản xuất lâm nghiệp;
• Làm muối;
• Nuôi trồng, đánh bắt thủy sản

chưa qua chế biến thành các sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường.

Trong đó, hộ gia đình, cá nhân trực tiếp tham gia vào hoạt động sản xuất quy định tại Khoản này phải thỏa mãn các điều kiện:

• Có quyền sử dụng đất, sử dụng mặt nước hợp pháp để sản xuất và trực tiếp tham gia lao động sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, làm muối, nuôi trồng thủy sản. Đối với đánh bắt thủy sản thì phải có quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng tàu, thuyền, phương tiện đánh bắt và trực tiếp tham gia đánh bắt thủy sản (trừ trường hợp đánh bắt thủy sản trên sông bằng hình thức đáy sông (đáy cá và không thuộc những hoạt động khai thác thủy sản bị cấm); và
• Thực tế cư trú tại địa phương nơi diễn ra hoạt động sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, làm muối, nuôi trồng thủy sản theo quy định của pháp luật về cư trú. Riêng đối với hoạt động đánh bắt thủy sản thì không phụ thuộc nơi cư trú.

2.2 Thu nhập từ chuyển đổi đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân được Nhà nước giao để sản xuất.

2.3 Thu nhập của cá nhân là chủ tàu, cá nhân có quyền sử dụng tàu và cá nhân làm việc trên tàu có được từ hoạt động cung cấp hàng hóa, dịch vụ trực tiếp phục vụ hoạt động khai thác thủy sản xa bờ.

3. Nhóm thu nhập từ tiền lương, tiền công

• Phần tiền lương, tiền công làm việc ban đêm, làm thêm giờ được trả cao hơn so với tiền lương, tiền công làm việc ban ngày, làm trong giờ theo quy định của pháp luật.
• Tiền lương hưu do Quỹ bảo hiểm xã hội chi trả theo quy định của pháp luật bảo hiểm xã hội, tiền lương hưu nhận được hàng tháng từ Quỹ hưu trí tự nguyện. Cá nhân sinh sống, làm việc tại Việt Nam được miễn thuế đối với tiền lương hưu do nước ngoài trả.
• Thu nhập từ tiền lương, tiền công của thuyền viên là người Việt Nam nhận được do làm việc cho các hãng tàu nước ngoài hoặc các hãng tàu Việt Nam vận tải quốc tế.

4. Nhóm thu nhập khác

4.1 Thu nhập từ học bổng, bao gồm:

• Học bổng nhận được từ ngân sách nhà nước; hoặc
• Học bổng nhận được từ tổ chức trong nước và ngoài nước (bao gồm cả khoản tiền sinh hoạt phí) theo chương trình hỗ trợ khuyến học của tổ chức đó.

Tiền bồi thường bảo hiểm nhân thọ, phi nhân thọ, bảo hiểm sức khỏe, tiền bồi thường tai nạn lao động, các khoản bồi thường nhà nước và các khoản bồi thường khác theo quy định của pháp luật.

4.2 Thu nhập nhận được từ các quỹ từ thiện được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép thành lập hoặc công nhận.

Hoạt động vì mục đích từ thiện, nhân đạo, không nhằm mục đích thu lợi nhuận.

4.3 Thu nhập nhận được từ nguồn viện trợ nước ngoài vì mục đích từ thiện, nhân đạo dưới hình thức Chính phủ và phi Chính phủ.

Được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.

4.4 Thu nhập từ lãi tiền gửi tại ngân hàng, tổ chức tín dụng, thu nhập từ lãi hợp đồng bảo hiểm nhân thọ.

4.5 Thu nhập từ kiều hối.

Các khoản thu nhập được miễn thuế TNCN được quy định tại Luật Thuế thu nhập cá nhân, Thông tư 111/2013/TT-BTC (được sửa đổi bởi Thông tư 92/2015/TT-BTC), Nghị định 65/2013/NĐ-CP, Nghị định 12/2015/NĐ-CP và một số văn bản khác.

5. Kết luận

Như vậy, không phải khoản thu nhập nào cũng là thu nhập chịu thuế TNCN theo pháp luật Việt Nam. PLF hy vọng rằng nội dung bài viết trên sẽ góp phần hỗ trợ khách hàng giải đáp các thắc mắc về các khoản thu nhập được miễn thuế TNCN và hiểu rõ hơn về quyền lợi của mình để đưa ra các quyết định đúng đắn liên quan đến các tài sản mà mình nắm giữ.

Tại công ty TNHH Luật PLF